Amitriptyline: Effectieve Behandeling voor Chronische Pijn en Depressie
| Productdosering: 50mg | |||
|---|---|---|---|
| Verpakking (aantal) | per pill | Prijs | Kopen |
| 90 | €0.44 | €39.42 (0%) | 🛒 In winkelwagen |
| 120 | €0.39 | €52.56 €47.11 (10%) | 🛒 In winkelwagen |
| 180 | €0.35 | €78.84 €63.46 (20%) | 🛒 In winkelwagen |
| 270 | €0.32 | €118.27 €87.50 (26%) | 🛒 In winkelwagen |
| 360 | €0.30
Beste per pill | €157.69 €109.61 (30%) | 🛒 In winkelwagen |
Synoniemen | |||
Amitriptyline is een tricyclisch antidepressivum (TCA) dat veelvuldig wordt voorgeschreven voor de behandeling van depressieve stoornissen, neuropathische pijn, migrainepreventie en bepaalde angststoornissen. Het middel werkt door de heropname van neurotransmitters zoals serotonine en noradrenaline te remmen, waardoor de signaaloverdracht in de hersenen wordt genormaliseerd. Amitriptyline staat bekend om zijn betrouwbare werkzaamheid en wordt vaak ingezet wanneer eerstelijnsbehandelingen onvoldoende resultaat opleveren. Het vereist wel een zorgvuldige titratie en monitoring vanwege mogelijke bijwerkingen en interacties.
Features
- Werkzame stof: Amitriptylinehydrochloride
- Farmacologische klasse: Tricyclisch antidepressivum (TCA)
- Toedieningsvorm: Oraal tablet (10 mg, 25 mg, 50 mg)
- Biologische beschikbaarheid: ~50%
- Halfwaardetijd: 10–28 uur
- Metabolisme: Hepatisch (voornamelijk CYP2D6, CYP2C19)
- Uitscheiding: Renaal
Benefits
- Verlichting van matige tot ernstige depressieve symptomen
- Effectieve vermindering van neuropathische pijn en migrainefrequentie
- Verbetering van slaaparchitectuur door sedatieve eigenschappen
- Langdurige stabilisatie van stemming bij chronische aandoeningen
- Kosten-effectieve behandeloptie vergeleken met nieuwere antidepressiva
- Bewezen effectiviteit in zowel psychiatrische als neurologische indicaties
Common use
Amitriptyline wordt primair voorgeschreven voor de behandeling van depressieve episodes, vaak wanneer SSRI’s onvoldoende effectief of verdragen zijn. Daarnaast is het goedgekeurd voor de management van chronische neuropathische pijn, waaronder diabetische neuropathie en postherpetische neuralgie. Off-label toepassingen omvatten profylaxe van migraine, behandeling van fibromyalgie, en bepaalde angststoornissen zoals paniekstoornis. Het wordt ook gebruikt bij nachtelijke enuresis bij kinderen ouder dan 6 jaar, hoewel dit minder frequent is.
Dosage and direction
De startdosering voor depressie bedraagt doorgaans 25–75 mg per dag, ’s avonds ingenomen vanwege de sedatieve werking. De dosis kan geleidelijk worden opgehoogd met 25–50 mg per week, afhankelijk van respons en tolerantie. Onderhoudsdoseringen variëren van 50–150 mg/dag, met een maximum van 200 mg/dag voor ambulante patiënten en 300 mg/dag in ziekenhuissetting. Voor neuropathische pijn en migrainepreventie zijn lagere doseringen (10–75 mg/dag) vaak effectief. Bij ouderen dient gestart te worden met 10–25 mg/dag wegens verhoogde gevoeligheid voor bijwerkingen. Amitriptyline dient consistent te worden ingenomen, bij voorkeur voor het slapengaan.
Precautions
Patiënten dienen gewaarschuwd te worden voor verminderde alertheid, vooral bij activiteiten die concentratie vereisen zoals autorijden. Regelmatige monitoring van stemmingsveranderingen, suïcidale gedachten (met name bij jongvolwassenen) en bloeddruk is aanbevolen. Voorzichtigheid is geboden bij patiënten met cardiovasculaire aandoeningen, glaucoom, lever- of nierinsufficiëntie, en prostaathypertrofie. Langdurig gebruik kan tolerantie of afhankelijkheid induceren; abrupt staken dient vermeden te worden. Zwangerschapscategorie C: gebruik alleen wanneer verwacht voordeel opweegt tegen potentieel risico.
Contraindications
Amitriptyline is gecontra-indiceerd bij overgevoeligheid voor tricyclische antidepressiva, gelijktijdig gebruik van MAO-remmers (minimaal 14 dagen wash-out), recent myocardinfarct, ernstige leverziekte, en ongecorrigeerde elektrolytstoornissen. Het mag niet worden gebruikt bij patiënten met bepaalde hartritmestoornissen (o.a. bundle branch block) of acuut delier. Contra-indicatie geldt eveneens voor kinderen onder de 6 jaar bij enuresisbehandeling.
Possible side effect
Vaak voorkomende bijwerkingen (>10%): sedatie, droge mond, wazig zien, constipatie, orthostatische hypotensie, gewichtstoename. Minder frequent (1–10%): tachycardie, zweten, tremor, duizeligheid, urineretentie. Zelden (<1%): hepatotoxiciteit, agranulocytose, convulsies, hyponatriëmie, cardiale aritmieën. Psychiatrische bijwerkingen zoals manie, angst of suïcidale ideatie kunnen optreden, vooral in initiële behandelingsfase.
Drug interaction
Sterke interacties met MAO-remmers (risico op serotoninesyndroom), andere serotonergische middelen (SSRI’s, SNRI’s, triptanen), en QT-verlengende middelen (o.a. antipsychotica, antiaritmica). CYP2D6-remmers (bv. fluoxetine, paroxetine) verhogen amitriptylineconcentraties. Anticholinergica en sedativa potentiëren CNS-depressie. Sympathicomimetica kunnen hypertensieve crises veroorzaken. Alcohol versterkt sedatie en cognitieve impairmen.
Missed dose
Indien een dosis vergeten wordt, dient deze zo snel mogelijk ingenomen te worden, tenzij het bijna tijd is voor de volgende dosis. In dat geval moet de vergeten dosis overgeslagen worden en de normale dosering hervat. Dubbele dosering ter compensatie dient vermeden te worden wegens verhoogd risico op bijwerkingen.
Overdose
Symptomen van overdosering omvatten ernstige sedatie, hypotensie, tachycardie, convulsies, cardiale aritmieën (o.a. ventriculaire tachycardie), en anticholinerg syndroom (verwardheid, hyperthermie, droge slijmvliezen). Behandeling is voornamelijk ondersteunend: maagspoeling indien <1 uur na inname, actieve kool, monitoring van vitale functies en ECG. Fysostigmine kan overwogen worden bij ernstige anticholinergische effecten. Specifieke antidota ontbreken.
Storage
Bewaren bij kamertemperatuur (15–25°C), beschermd tegen licht en vocht. Buiten bereik van kinderen houden. Niet gebruiken na de vervaldatum vermeld op de verpakking. Tabletten dienen intact ingenomen te worden; niet pletten of kauwen vanwege smaak en mogelijke afgifte-eigenschappen.
Disclaimer
Deze informatie dient uitsluitend als educatieve richtlijn en vervangt niet het professionele advies van een arts of apotheker. Dosering en behandelduur moeten individueel worden bepaald op basis van medische geschiedenis, comorbiditeiten en therapierespons. Patiënten dienen nooit zelf te starten, aanpassen of staken zonder medisch toezicht.
Reviews
Klinische studies en meta-analyses ondersteunen de effectiviteit van amitriptyline bij depressie (responspercentage ~60–70%) en neuropathische pijn (NNT ~3.6). Patiëntenrapporten benadrukken vaak significante verbetering van slaapkwaliteit en pijnreductie, maar klagen frequent over gewichtstoename en anticholinergische bijwerkingen. Het middel geniet brede acceptatie in de neurologie en pijnspecialisatie vanwege zijn veelzijdigheid en kosteneffectiviteit, hoewel sedatie en interactiepotentieel beperkingen vormen.