Isoniazide: Krachtige en Selectieve Tuberculosebehandeling

Isoniazid

Isoniazid

Prijs vanaf €43.27

Isoniazide is een eerstelijns antituberculosemiddel dat wereldwijd wordt erkend voor zijn uitstekende werkzaamheid tegen Mycobacterium tuberculosis. Dit bactericide middel richt zich specifiek op de synthese van mycolzuren in de bacteriële celwand, wat resulteert in een snelle vermindering van de bacteriële load. Het wordt veelvuldig ingezet zowel voor de initiële behandeling van actieve tuberculose als voor latente tuberculose-infecties. Dankzij zijn hoge selectiviteit en goede weefselpenetratie blijft isoniazide een hoeksteen in moderne tuberculosebehandelingsregimes.

Features

  • Werkzaam bestanddeel: Isoniazide
  • Toedieningsvorm: Tabletten (meestal 100 mg of 300 mg), orale oplossing, injectievloeistof
  • Farmacologische klasse: Antibioticum, tuberculostaticum
  • Halveringstijd: 0,5–1,6 uur (snelle acetylators), 2–5 uur (langzame acetylators)
  • Biologische beschikbaarheid: >90% bij orale inname
  • Metabolisme: Voornamelijk hepatisch via acetylering en hydrolyse
  • Uitscheiding: Renaal (75–95%)

Benefits

  • Biedt bactericide werking tegen zich delende mycobacteriën
  • Vermindert significant de transmissie van tuberculose
  • Voorkomt progressie van latente naar actieve tuberculose-infectie
  • Draagt bij aan verkorte behandelduur in combinatietherapie
  • Toont uitstekende penetratie in weefsels en lichaamsholten
  • Wordt al decennia met succes gebruikt met goed gedocumenteerde effectiviteit

Common use

Isoniazide wordt primair gebruikt voor de behandeling van actieve pulmonale en extrapulmonale tuberculose, altijd in combinatie met andere tuberculostatica zoals rifampicine, pyrazinamide en ethambutol om resistentieontwikkeling te voorkomen. Daarnaast is het geïndiceerd voor preventieve therapie bij personen met latente tuberculose-infectie, vooral bij immuungecompromitteerde patiënten, recente converters of personen met radiologische afwijkingen suggestief voor oude TB. Het wordt ook soms profylactisch ingezet bij HIV-patiënten met een positieve tuberculinetest.

Dosage and direction

Volwassenen voor actieve TB: 5 mg/kg/dag (maximaal 300 mg/dag) oraal of intramusculair
Volwassenen voor preventieve therapie: 300 mg/dag gedurende 6–9 maanden
Kinderen voor actieve TB: 10–15 mg/kg/dag (maximaal 300 mg/dag)
Dosering aanpassing vereist bij renale insufficiëntie en bij langzame acetylators. Altijd innemen op nuchtere maag voor optimale absorptie, tenzij gastro-intestinale bijwerkingen optreden. Combinatietherapie is essentieel—monotherapie is gecontra-indiceerd.

Precautions

Patiënten dienen regelmatig gecontroleerd te worden op tekenen van hepatotoxiciteit (misselijkheid, braken, donkere urine, icterus). Leverfunctietesten moeten voor en tijdens de behandeling worden uitgevoerd. Voorzichtigheid is geboden bij patiënten met pre-existente leveraandoeningen, chronisch alcoholgebruik of ouderen. Pyridoxine (vitamine B6) suppletie wordt aanbevolen om perifere neuropathie te voorkomen, vooral bij ondervoede patiënten, diabetici, zwangeren of personen met alcoholisme.

Contraindications

  • Overgevoeligheid voor isoniazide of hulpstoffen
  • Ernstige hepatische aandoeningen (acuut of chronisch)
  • Voorgeschiedenis van isoniazide-geïnduceerde hepatitis
  • Gelijktijdig gebruik van fenytoïne zonder dosisaanpassing
  • Patiënten met ernstige perifere neuropathie

Possible side effect

  • Hepatotoxiciteit (verhoogde transaminasen, hepatitis)
  • Perifere neuropathie (tintelingen, brandend gevoel in ledematen)
  • Gastro-intestinale stoornissen (misselijkheid, buikpijn)
  • Hematologische afwijkingen (trombocytopenie, agranulocytose)
  • Hypersensitiviteitsreacties (huiduitslag, koorts)
  • Neuropsychiatrische symptomen (hoofdpijn, duizeligheid, psychose)
  • Metabole effecten (pyridoxinedeficiëntie, hyperglykemie)

Drug interaction

  • Rifampicine: Verhoogt risico op hepatotoxiciteit
  • Fenytoïne: Isoniazide verhoogt fenytoïnespiegels (dosisreductie nodig)
  • Antacida: Verminderen absorptie van isoniazide
  • Disulfiram: Verhoogt risico op neuropsychiatrische effecten
  • Ketoconazol: Verminderde werking door inductie van CYP450
  • Alcohol: Verhoogt hepatotoxisch risico aanzienlijk

Missed dose

Indien een dosis wordt vergeten, zo snel mogelijk innemen tenzij het bijna tijd is voor de volgende dosis. Nooit een dubbele dosis innemen om de vergeten dosis goed te maken. Consistentie in inname is cruciaal voor behandelingseffectiviteit en om resistentie te voorkomen. Bij herhaald vergeten van doses dient de behandelend arts geïnformeerd te worden.

Overdose

Symptomen van overdosering treden gewoonlijk binnen 30 minuten tot 3 uur op en omvatten misselijkheid, braken, duizeligheid, slurred speech, visusstoornissen en metabole acidose. Ernstige intoxicatie kan leiden tot convulsies, coma en fatale hepatitis. Behandeling bestaat uit maagspoeling, toediening van geactiveerde kool en pyridoxine in een dosis gelijk aan de ingenomen hoeveelheid isoniazide. Ondersteunende zorg en monitoring van leverfunctie en acid-base-evenwicht zijn essentieel.

Storage

Bewaren bij kamertemperatuur (15–30°C), beschermd tegen licht en vocht. Buiten bereik van kinderen houden. Niet gebruiken na de vervaldatum. Oplossingen voor oraal gebruik dienen volgens voorschrift te worden bereid en bewaard. Injectievloeistoffen moeten worden gecontroleerd op helderheid voor gebruik.

Disclaimer

Deze informatie dient uitsluitend als educatieve richtlijn en vervangt niet het professionele advies van een arts of apotheker. Dosering en behandelduur moeten altijd worden bepaald door een gekwalificeerde zorgverlener op basis van individuele patiëntkenmerken en lokale richtlijnen. Stop nooit abrupt met de behandeling zonder medisch toezicht.

Reviews

“Isoniazide blijft onmisbaar in onze TB-behandelingsprotocollen. De voorspelbare werkzaamheid en manageabele bijwerkingenprofiel maken het een betrouwbare keuze, mits zorgvuldig gemonitord.” — Dr. E. van Dijk, longarts
“Als apotheker adviseer ik altijd pyridoxinesuppletie bij isoniazidegebruik. Dit voorkomt effectief neuropathie en verbetert de therapietrouw.” — Apotheek De Health, Rotterdam
“Sinds de implementatie van isoniazideprofylaxe in onze HIV-kliniek is de incidentie van actieve TB significant gedaald.” — Dr. A. Mensah, infectioloog