Paroxetine: Effectieve SSRI voor Depressie en Angst
Paroxetine is een selectieve serotonineheropnameremmer (SSRI) die wordt voorgeschreven voor de behandeling van depressieve stoornissen, angststoornissen en aanverwante aandoeningen. Het werkt door de beschikbaarheid van serotonine in de hersenen te verhogen, wat leidt tot verbetering van stemming, emotionele stabiliteit en algeheel welzijn. Paroxetine onderscheidt zich door zijn bewezen werkzaamheid, goede tolerantieprofiel en veelzijdige toepasbaarheid binnen de psychiatrie en eerstelijnsgeneeskunde.
Features
- Werkzame stof: paroxetinehydrochloride
- Beschikbare sterktes: 10 mg, 20 mg, 30 mg, 40 mg tabletten; 20 mg/ml orale suspensie
- Farmacologische klasse: selectieve serotonineheropnameremmer (SSRI)
- Biologische beschikbaarheid: >90% na orale inname
- Halfwaardetijd: gemiddeld 21 uur (variërend van 3–65 uur)
- Uitscheiding: voornamelijk renale excretie (64%) en fecaal (36%)
- Merknamen inclusief Seroxat, Paxil en generieke formuleringen
Benefits
- Vermindert effectief symptomen van depressie en angststoornissen
- Verbetert de kwaliteit van leven door emotionele stabilisatie
- Verlaagt de frequentie en intensiteit van paniekaanvallen
- Ondersteunt sociale en professionele functionering
- Biedt flexibele doseringsopties voor gepersonaliseerde behandeling
- Toont consistente werkzaamheid in langdurig onderhoudsgebruik
Common use
Paroxetine wordt primair ingezet voor de behandeling van depressieve episodes, gegeneraliseerde angststoornis (GAS), paniekstoornis, sociale angststoornis, obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) en posttraumatische stressstoornis (PTSS). Het wordt ook off-label gebruikt bij premature ejaculatie, menopauzale opvliegers en chronische pijnsyndromen. De werkzaamheid is uitgebreid gedocumenteerd in gerandomiseerde gecontroleerde studies en meta-analyses.
Dosage and direction
De startdosis voor volwassenen bedraagt gewoonlijk 20 mg eenmaal daags ’s ochtends, bij voorkeur tijdens een maaltijd om gastro-intestinale bijwerkingen te minimaliseren. Afhankelijk van de klinische respons en tolerantie kan de dosis worden verhoogd met 10 mg per week, tot een maximum van 50 mg/dag voor depressie en 60 mg/dag voor angststoornissen. Bij ouderen of patiënten met hepatische/renale insufficiëntie dient gestart te worden met 10 mg/dag. De orale suspensie dient met de bijgeleverde maatbeker te worden toegediend en mag niet worden gemengd met andere vloeistoffen.
Precautions
Patiënten dienen gecontroleerd te worden op suïcidale gedachten, vooral tijdens de initiële behandelingsweken. Voorzichtigheid is geboden bij patiënten met een voorgeschiedenis van manie, epilepsie, glaucoom of cardiovasculaire aandoeningen. Paroxetine kan het reactievermogen beïnvloeden; autorijden en bedienen van machines dient vermeden te worden totdat het effect bekend is. Abrupt staken moet worden vermeden vanwege ontwenningsverschijnselen; dient geleidelijk afgebouwd over minimaal 4 weken.
Contraindications
Gelijktijdig gebruik met MAO-remmers of binnen 14 dagen na staken daarvan. Overgevoeligheid voor paroxetine of andere SSRI’s. Onbehandeld smalhoekglaucoom. Ernstige nierinsufficiëntie (CrCl <30 ml/min) zonder dosisaanpassing. Zwangerschap (tenzij strikt noodzakelijk) vanwege risico op pulmonale hypertensie en onttrekkingsverschijnselen bij de neonatus.
Possible side effect
Vaak (>10%): misselijkheid, slaperigheid, hoofdpijn, droge mond, zweten. Minder vaak (1–10%): duizeligheid, slapeloosheid, seksuele dysfunctie, gewichtstoename, obstipatie. Zelden (<1%): serotoninesyndroom, hyponatriëmie, abnormale bloeding, extrapiramidale symptomen. Meestal zijn bijwerkingen tijdelijk en dosisafhankelijk; verdwijnen vaak binnen 2–4 weken.
Drug interaction
Sterke interactie met MAO-remmers (risico op serotoninesyndroom). Verhoogde bloedingstendens bij combinatie met NSAID’s, anticoagulantia. Concentratiestijging van tricyclische antidepressiva, antipsychotica, antiaritmica (o.a. flecaïnide). Verminderde werkzaamheid van tamoxifen. interacties met CYP2D6-remmers (o.a. quinidine, fluoxetine).
Missed dose
Indien een dosis wordt vergeten, neem deze zo snel mogelijk in, tenzij het bijna tijd is voor de volgende dosis. Sla de vergeten dosis over en hervat het normale schema. Nooit een dubbele dosis innemen om een vergeten dosis goed te maken.
Overdose
Symptomen: misselijkheid, braken, duizeligheid, slaperigheid, tachycardie, tremor. Ernstige overdosering kan leiden tot serotoninesyndroom, convulsies, QT-verlenging. Behandeling is ondersteunend: maagspoeling binnen 1 uur, geactiveerde kool, monitoring van vitale functies. Specifiek antidotum ontbreekt; hemodialyse is niet effectief.
Storage
Bewaren bij kamertemperatuur (15–30°C), in de originele verpakking, beschermd tegen licht en vocht. Buiten bereik van kinderen houden. Niet gebruiken na de vervaldatum. Orale suspensie is 3 maanden houdbaar na openen bij kamertemperatuur.
Disclaimer
Deze informatie vervangt niet het advies van een arts. Raadpleeg altijd een geregistreerd zorgverlener voor persoonlijk medisch advies, diagnose of behandeling. Dosering en toepassing dienen uitsluitend onder medisch toezicht plaats te vinden.
Reviews
Klinische studies tonen consistent significante verbetering op de Hamilton Depression Scale (HAMD) en Clinical Global Impression (CGI) schalen. Patiëntenrapporten benadrukken verbetering van angstsymptomen binnen 2–4 weken. Langetermijngebruik toont aanhoudende effectiviteit met acceptabel bijwerkingenprofiel bij adequate dosistitratie.